برخی از آرا و نظرات ابوالعباس نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
آقای پرویز شهریاری در مقاله «ریاضیات شرق میانه و نزدیک در قرون‌وسطی» در مجله سخن علمی، نشریه علمی و فنی و در مقاله «نقش دانشمندان ایرانی در پیشرفت ریاضی» در گوشه‌ای از سیمای تاریخ تحول علوم در ایران، به اثبات معمولی قضیه فیثاغورث توسط ابوالعباس اشاره‌کرده که در اینجا عیناً نقل می‌کنیم: «در قضیه فیثاغورث باید ثابت کرد مربعی که روی وتر مثلث قائم‌الزاویه ساخته می‌شود برابر است با مجموع مربعاتی که روی اضلاع مجاور به زاویه قائمه...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
آقای پرویز شهریاری در مقاله «ریاضیات شرق میانه و نزدیک در قرون‌وسطی» در مجله سخن علمی، نشریه علمی و فنی و در مقاله «نقش دانشمندان ایرانی در پیشرفت ریاضی» در گوشه‌ای از سیمای تاریخ تحول علوم در ایران، به اثبات معمولی قضیه فیثاغورث توسط ابوالعباس اشاره‌کرده که در اینجا عیناً نقل می‌کنیم: «در قضیه فیثاغورث باید ثابت کرد مربعی که روی وتر مثلث قائم‌الزاویه ساخته می‌شود برابر است با مجموع مربعاتی که روی اضلاع مجاور به زاویه قائمه...
خسرو و شیرین (اثر شعله نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
مهم‌ترین و تنها اثر مدون شعله نیریزی، مثنوی خسرو و شیرین است. این مثنوی به تقلید از مثنوی خسرو و شیرین نظامی گنجوی به بحر هزج مثمن مقصور در داستان عشق خسرو به شیرین و عشق فرهاد به شیرین سروده شده است. شعله این مثنوی را به معتمدالدوله فرهاد میرزا تقدیم کرده و به گفته مؤلف تذکره مرآت الفصاحه، صد تومان از معتمدالدوله انعام گرفته است. این موضوع که وی برای تقرب به دستگاه فرهاد میرزا و عذر گناهان گذشته...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
مهم‌ترین و تنها اثر مدون شعله نیریزی، مثنوی خسرو و شیرین است. این مثنوی به تقلید از مثنوی خسرو و شیرین نظامی گنجوی به بحر هزج مثمن مقصور در داستان عشق خسرو به شیرین و عشق فرهاد به شیرین سروده شده است. شعله این مثنوی را به معتمدالدوله فرهاد میرزا تقدیم کرده و به گفته مؤلف تذکره مرآت الفصاحه، صد تومان از معتمدالدوله انعام گرفته است. این موضوع که وی برای تقرب به دستگاه فرهاد میرزا و عذر گناهان گذشته...
شرح احوال و زندگانی ابوالفضل نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالفضل نیریزی(فرزند مظفرالدین ابوالخیر) »
ابوالفضل فرزند مظفرالدین ابوالخیر نیریزى، عالم، فقیه، متکلم و مدّرسِ فارس که درسده 6 و 7 ه . ق. مى زیسته است. آگاهى ما درباره زندگانى و آثار او مبتنى است بر گزارش کوتاه و اندکى که مؤلّف شدالازار فى حطّ الاوزار عن زوّار المزار، به دست داده و دیگران یعنى مؤلف تذکره هزار مزار و مؤلّف فارسنامه ناصرى نیز آن را تکرار کرده اند. ابوالفضل، جهت کسبِ علم و دانش به نقاط مختلف، از جمله حجاز...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالفضل نیریزی(فرزند مظفرالدین ابوالخیر) »
ابوالفضل فرزند مظفرالدین ابوالخیر نیریزى، عالم، فقیه، متکلم و مدّرسِ فارس که درسده 6 و 7 ه . ق. مى زیسته است. آگاهى ما درباره زندگانى و آثار او مبتنى است بر گزارش کوتاه و اندکى که مؤلّف شدالازار فى حطّ الاوزار عن زوّار المزار، به دست داده و دیگران یعنى مؤلف تذکره هزار مزار و مؤلّف فارسنامه ناصرى نیز آن را تکرار کرده اند. ابوالفضل، جهت کسبِ علم و دانش به نقاط مختلف، از جمله حجاز...
رساله فی سمت القبله(اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
ابن ندیم از این اثر با عنوان «کتاب سمت القبله» یاد کرده است . از این رساله نسخه خطى به شماره 17 / 2457 در کتابخانه ملى پاریس موجود است . کارل شوى این رساله را به همراه ترجمه و شرح آن به چاپ رسانده است . این اثر، جدولى را که طول و عرض جغرافیایى و انحراف قبله بیش از صد منطقه از سرزمین اسلامى را بیان داشته، دربر دارد. این جدول بعدها به وسیله ابن...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
ابن ندیم از این اثر با عنوان «کتاب سمت القبله» یاد کرده است . از این رساله نسخه خطى به شماره 17 / 2457 در کتابخانه ملى پاریس موجود است . کارل شوى این رساله را به همراه ترجمه و شرح آن به چاپ رسانده است . این اثر، جدولى را که طول و عرض جغرافیایى و انحراف قبله بیش از صد منطقه از سرزمین اسلامى را بیان داشته، دربر دارد. این جدول بعدها به وسیله ابن...
زیج کبیر و زیج صغیر (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
از این دو اثر نسخه اى در دست نیست. نخستین کسى که از این دو رساله نام برده، ابن ندیم است . ابوریحان بیرونى نیز در القانون المسعودى و افرادالمقال از این رساله ها استفاده کرده و در موارد متعدد آنها را مورد استناد قرار داده است. در کتاب طبقات الامم از زیج کبیر سخن به میان آمده است . در اینجا بخش هایى از القانون المسعودى را که به زیج ابوالعباس نیریزى استناد کرده، نقل مىکنیم: «مسئله:...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
از این دو اثر نسخه اى در دست نیست. نخستین کسى که از این دو رساله نام برده، ابن ندیم است . ابوریحان بیرونى نیز در القانون المسعودى و افرادالمقال از این رساله ها استفاده کرده و در موارد متعدد آنها را مورد استناد قرار داده است. در کتاب طبقات الامم از زیج کبیر سخن به میان آمده است . در اینجا بخش هایى از القانون المسعودى را که به زیج ابوالعباس نیریزى استناد کرده، نقل مىکنیم: «مسئله:...
شرح احوال و زندگانی عبدالحمید نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » عبدالحمید نیریزی(عبدالحمید بن معین الدین بن محمد هاشم) »
عبدالحمید بن معین الدین بن محمدهاشم نیریزى، حکیم و عارف نیریزى که در سده دهم و یازدهم هجرى قمرى مى زیسته است. برخى وى را شاگرد میرداماد ـ میرمحمدباقر ابن شمس الدین محمد (متوفى 1041 ه . ق.) ـ حکیم و عارف نامدار شیعى دانسته اند . به هر حال، او در سده یازدهم هجرى زیست و درهمان سده نیز وفات یافت. تنها اثرى که از او بر جاى مانده، کتابى عرفانى با عنوان البوارق النوریه فى اسرار...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » عبدالحمید نیریزی(عبدالحمید بن معین الدین بن محمد هاشم) »
عبدالحمید بن معین الدین بن محمدهاشم نیریزى، حکیم و عارف نیریزى که در سده دهم و یازدهم هجرى قمرى مى زیسته است. برخى وى را شاگرد میرداماد ـ میرمحمدباقر ابن شمس الدین محمد (متوفى 1041 ه . ق.) ـ حکیم و عارف نامدار شیعى دانسته اند . به هر حال، او در سده یازدهم هجرى زیست و درهمان سده نیز وفات یافت. تنها اثرى که از او بر جاى مانده، کتابى عرفانى با عنوان البوارق النوریه فى اسرار...
کتیبه ها(اثر میرزا احمد نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
از دیگر آثار میرزا احمد، کتیبه هایى است که بر جلد برخى از نسخه هایى که خود کتابت کرده و یا دیگر خوشنویسان کتابت کرده اند و یا بر قلمدانهانوشته است. 1ـ کتیبه: برحاشیه 2 لت جلد روغنى یک نسخه سوره یس به خط خود او با نقش گل و مرغ، به قلم نسخ، با رقم و تاریخ 1118 ه . ق.، به شماره 985 ف در کتابخانه ملى ایران . 2ـ کتیبه: به قلم نسخ جلى خوش، به سفیداب...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
از دیگر آثار میرزا احمد، کتیبه هایى است که بر جلد برخى از نسخه هایى که خود کتابت کرده و یا دیگر خوشنویسان کتابت کرده اند و یا بر قلمدانهانوشته است. 1ـ کتیبه: برحاشیه 2 لت جلد روغنى یک نسخه سوره یس به خط خود او با نقش گل و مرغ، به قلم نسخ، با رقم و تاریخ 1118 ه . ق.، به شماره 985 ف در کتابخانه ملى ایران . 2ـ کتیبه: به قلم نسخ جلى خوش، به سفیداب...
شرح احوال و زندگانی رکن بن نصیر نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » رکن بن نصیر نیریزی »
عبداللّه بن یحیى بن عبداللّه بن محمد بن احمد، ملقّب به رکن بن نصیر نیریزى، از خوشنویسان و کاتبانِ گمنام که در سده هشتم هجرى قمرى مى زیسته است. از شرح احوال و زندگانى وى هیچ اطلاعى در دست نیست. او کاتب نسخه اى از کتابِ نزهه الارواح و روضه الافراح است که توسط شمس الدین محمدبن محمود شهرزورى تألیف شده است. این نسخه در مجموعه جنگ رسائل کتابخانه حمیدیه به شماره 1 / 1447 و میکروفیلم...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » رکن بن نصیر نیریزی »
عبداللّه بن یحیى بن عبداللّه بن محمد بن احمد، ملقّب به رکن بن نصیر نیریزى، از خوشنویسان و کاتبانِ گمنام که در سده هشتم هجرى قمرى مى زیسته است. از شرح احوال و زندگانى وى هیچ اطلاعى در دست نیست. او کاتب نسخه اى از کتابِ نزهه الارواح و روضه الافراح است که توسط شمس الدین محمدبن محمود شهرزورى تألیف شده است. این نسخه در مجموعه جنگ رسائل کتابخانه حمیدیه به شماره 1 / 1447 و میکروفیلم...
شرح احوال محمد امین نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد امین نیریزی(فرزند عبدالسمیع) »
محمّدامین فرزند عبدالسمیع، از نسخ نویسانِ توانا که در سده چهارده هجرى قمرى مى‌‌‌‌زیسته است. به قلمِ او صحیفه سجادیه اى باقى مانده که به معرفى آن مى‌‌‌‌پردازیم. صحیفه سجّادیه: رقعى (5 / 11 × 5 / 18 سانتى‌‌‌‌متر)، 342 صفحه و هر صفحه 10 سطر، به خط نسخ و تاریخ کتابت 1348 ه . ق.، صفحه اوّل داراى کتیبه و حواشى ؛ صفحات دیگر داراى جدول و نقاشى حاشیه و بین سطور به چند قلم طلایى...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد امین نیریزی(فرزند عبدالسمیع) »
محمّدامین فرزند عبدالسمیع، از نسخ نویسانِ توانا که در سده چهارده هجرى قمرى مى‌‌‌‌زیسته است. به قلمِ او صحیفه سجادیه اى باقى مانده که به معرفى آن مى‌‌‌‌پردازیم. صحیفه سجّادیه: رقعى (5 / 11 × 5 / 18 سانتى‌‌‌‌متر)، 342 صفحه و هر صفحه 10 سطر، به خط نسخ و تاریخ کتابت 1348 ه . ق.، صفحه اوّل داراى کتیبه و حواشى ؛ صفحات دیگر داراى جدول و نقاشى حاشیه و بین سطور به چند قلم طلایى...
شرح احوال و زندگانی نسبت نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » نسبت نیریزی »
نام وى مؤمنا،«مشهور به مؤمن کلو » و متخلص به نسبت بود. در تذکره‌‌‌ها و منابعى که نام او آمده از وى با عناوین «مومنا» ، «مؤمنا نیریزى» ، «نسبت نیریزى» و «نسبت فارسى» یاد شده است. در تذکره شام غریبان در دو جا و تحت عنوان «نسبت» و «نسبت مؤمنا تبریزى» ذکر او آمده، که تبریزى تصحیف نیریزى است . تاریخ ولادت و وفات مؤمنا دانسته نیست. قدیمترین منبعى که در آن، شرح حال وى آمده،...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » نسبت نیریزی »
نام وى مؤمنا،«مشهور به مؤمن کلو » و متخلص به نسبت بود. در تذکره‌‌‌ها و منابعى که نام او آمده از وى با عناوین «مومنا» ، «مؤمنا نیریزى» ، «نسبت نیریزى» و «نسبت فارسى» یاد شده است. در تذکره شام غریبان در دو جا و تحت عنوان «نسبت» و «نسبت مؤمنا تبریزى» ذکر او آمده، که تبریزى تصحیف نیریزى است . تاریخ ولادت و وفات مؤمنا دانسته نیست. قدیمترین منبعى که در آن، شرح حال وى آمده،...